Liever langer wandelen? Dan kan je deze wandeling combineren met Grembergen-Noord (7 km).
Algemene info
Afstand: 11,5 km
Tijd: 3,5 uur
Vertrekpunt: Sint-Margaretakerk, Ganzegavers, 9200 Dendermonde
Moeilijkheidsgraad: **
Algemene opmerkingen:
- Hondvriendelijk
- Kindvriendelijk
- Natuur
- Horeca onderweg
- Voldoende parkeerruimte
Bezienswaardigheden
- Sint-Margaretakerk
- Natuurreservaat Groot Schoor
- Hof ter Putten
- Speelbos Robin Woet
- Scheldebrug
- Monument van de Weerstand
- Koortskapel
- Binnendijken
Route
Route zonder GPX:
Ganzegavers – Smidsestraat – Hertstukweg* – Tuniswegel* – Smidsestraat – Bankveldstraat – Fietsostrade – Denstraat – Pilleputwegel* – Broekstraat – Scheldedijk – Speelbos Robin Woet* – Martelarenlaan – Grootzand – Oud Kerkhofstraat – Karel Eeckhoutstraat – Boswegel – Grootbroekstraat – Dijkwegel* – Voortweg – Fietsostrade – Bankveldstraat – Tunisstraatje* – Hertstukweg* – Smidsestraat – Ganzegavers
* = onverhard
Geschiedenis
Grembergen-Broek is een laaggelegen drassig stuk land dat gekenmerkt wordt door grasland en bos. Dit deel van Grembergen behoort tot de Scheldepolders, met een karakteristieke landschaps- en bodemstructuur. De geschiedenis van de Schelde en de Scheldevallei wordt mede geschreven door indijkingen, dijkdoorbraken en overstromingen.
Onderweg
Sint-Margaretakerk
Begin 12e eeuw werd in Grembergen een kerk gebouwd, in de wijk Zand, die afhankelijk was van de moederkerk in Zele. In 1685 moest de kerk afgebroken worden omdat ze hinderlijk was voor de verdediging van de stad Dendermonde. In 1709 kreeg de Grembergse pastoor, schepenbank en kerkmeesters de toelating om een nieuwe kerk te bouwen. Dit nieuwe gebouw moest evenwel opgetrokken worden met de oude materialen van de bouwvallige kerk. De geestelijken en het gemeentebestuur achtten het niet raadzaam een nieuwe kerk op dezelfde plaats herop te bouwen uit angst voor nieuwe aanvallen. Er werd beslist de nieuwe kerk in het midden van de gemeente op te richten. Het nieuwe kerkgebouw werd in 1710 ingezegend en toegewijd aan Sint-Margareta.
Natuurreservaat Groot Schoor
Het Groot Schoor is een erkend natuurreservaat dat eigendom is van het stadsbestuur en gehuurd wordt door Natuurpunt. Het is één van de grootste zoetwaterschorren uit de streek en zou reeds ontstaan zijn tijdens het holoceen. Vanaf de 13e eeuw werden de schorren, die onder invloed stonden van de getijden, systematisch ingedijkt.
Hof ter Putten
De naam ‘Hof ter Putten’ is afkomstig van het graven van putten voor de aanleg van dijken. Grembergen had dikwijls te kampen met overstromingen, waardoor in de jaren 1930-33 een verbeterde versie van de binnendijken kwam. Vandaag zien we hiervan nog relicten in het landschap.
Speelbos Robin Woet
Robin Woet is een speelbos dat zich gedeeltelijk onder de Scheldebrug bevindt en een uitloper heeft naar het oosten toe. Er zijn speelelementen uit natuurlijke materialen met een evenwicht parcours, klimtouwen, loopplanken, enz. De eerste aanleg dateert al van 2005 en eind 2020 werd het speelbos uitgebreid in het thema van Robin Hood.
Scheldebrug
Sinds de middeleeuwen was er een Scheldebrug in Grembergen. Dendermonde is strategisch gelegen en is van in zijn vroege geschiedenis omwald en beschermd. Op oude documenten is te zien dat de linkeroever meespeelde in het verdedigen van de stad. In 1706 deelde Grembergen in de klappen, aangezien de geallieerde legers van hier uit Dendermonde aanvielen. Gedurende de Hollandse periode komt er een nieuwe houten Scheldebrug, te openen in het midden en gefundeerd op stenen pijlers. In 1829 wordt het bruggenhoofd op de linkeroever van de Schelde terug opgericht in de vorm van een dubbele versterking, een verdedigbaar buitenwerk. Toen de Belgische troepen in de loop van september 1914 op de linkeroever van de Schelde weerstand boden tegen de Duitse troepen, deden zij dat door het meermaals saboteren van de Scheldebrug. Wanneer de Duitsers uiteindelijk onze streken innemen, zullen ze de Herzog von Württembergbrücke bouwen die zal dienst doen tot 1950.
Monument van de Weerstand
Het monument van de Weerstand verwijst naar de dramatische neerschieting en verminking van negen jonge verzetsstrijders op 4 september 1944. De verslagenheid was groot en de collectieve begrafenis op het Dendermondse kerkhof lokte vele familieleden, vrienden en medestrijders. Jos De Decker realiseerde het beeld van een gewapende weerstander.
Koortskapel
De eerste kerk van Grembergen werd opgetrokken op de hoge stuifzandrug van het Groot- en Kleinzand, waar de oudste woonkern ontstond. Dit was dicht bij de stadspoorten van Dendermonde. De oude kerk werd getroffen door de bombardementen van zowel de belegeraars als de belegerden. Tussen 1706 en 1710 werd de oude kerk afgebroken en heeft men een nieuwe gebouwd, buiten het schootsveld van de kanonnen. Op de plaats van de oude kerk is deze koortskapel gebouwd. De steen met het jaartal 1624 is, in tegenstelling tot de overlevering van de afbraak van de oude kerk, nog steeds een vraagteken.
Binnendijken
De binnendijken in Grembergen Broek ontstonden in het begin van de 19e eeuw en maakten de bevloeiing van sommige gronden mogelijk. In de omgeving kregen deze binnendijken de naam ‘slobberdijken’ en zijn er nog een aantal zichtbaar. De dijken waren opgebouwd uit bijeengebrachte modder zodat er putten achterbleven. Later kwam er een verbetering van het dijkensysteem om de veiligheid te verhogen. Vroeger werden deze dijken gemaaid. De laatste dertig jaar laat men de dijken intensief begrazen door schapen. Het begrazen van de dijken, bermen en graskanten is al meer dan 60 jaar een traditie.
